Ањез Гонџе Бојаџиу, позната како Мајка Тереза, е родена во Скопје на 26 август 1910 година, а почина на 5 септември 1997 година во Калкута, (Индија), таа беше позната албанска хуманистка, добитничка на Нобеловата награда за мир и на 19 октомври 2003 година беше благословена од Ватикан. Нејзиното албанско потекло, декларирана лично од неа, му е познато на целиот свет.

Мајка Тереза ​​стана еден од поврзувачките мостови на познавањето на Албанците во светот. Бил Клинтон во јуни 2002 година изјави: „Мајка Тереза, таа беше првата што ме натера да ја сакам албанската нација. И сега се чувствувам многу горд што исполнив морална должност кон неа и кон вредностите на слободата“.

Гонџе беше трето дете на Коле Бојаџиу, по потекло од околината Скадар, и на Дране Бојаџиу (моминско презиме Барнај) од Ново Села во Ѓаковица. Коле и Дранија имале 5 деца, од кои две починале во раното детство. Првите часови Гонџе ги учела во албанско училиште во Скопје, каде завршила и гимназија, но на српскохрватски јазик. Името „Тереза“ го добила на 18 години и станала калуѓерка. Мајка Тереза ​​на 26 септември 1928 година заминува од Скопје во Даблин, Ирска. Од тој ден мајката, ќерката и сестрата никогаш повеќе нема да се видат.

Мајка Тереза ​​се населила во Калкута (Индија) каде најпрво станала учителка, а наскоро и директорка на женско училиште. „Мајка Тереза ​​од Калкута“ била наречена кога го основала редот Мисионерки на милосрдието (1951) за да им служи на најсиромашните и најбезнадежните во Калкута, Индија и светот.

Во 1979 година, кога ја доби Нобеловата награда за мир, целиот свет дозна дека Мајка Тереза ​​е Албанка. Таа имаше потешкотии да зборува течно албански по 70-годишно отсуство и живеење во неалбански средини, но никогаш не го негираше своето албанско потекло. Нејзините пишувања на албански јазик се писмата за младоста, а потоа и со семејството на албански јазик, поздравите на албански јазик до албанскиот народ по добивањето на Нобеловата награда во 1979 година и молитвата на албански јазик емитувана од Гласот на Америка на 17 јуни 1978 година. Во моментот на добивањето на Нобеловата награда во 1979 година, еден од свештениците кои присуствуваа во салата ја праша Мајка Тереза ​​од каде е. Таа изјавила:

„Роден сум во Скопје, се школував во Лондон, живеам во Калкута и работам за сите сиромашни луѓе во светот. Мојата татковина е мала земја наречена Албанија“.

Но, Албанија молчеше. Народната социјалистичка Република Албанија на идната нобеловка не и даде виза, ниту за да ја види нејзината мајка која живееше во Тирана, ниту да присуствува на нејзиниот погреб во 1974 година, ниту да го посети гробот. Не и дадоа виза дури и кога нејзината слава се рашири низ целиот свет до почетокот на 90-тите. Албанката со мало тело се претвори во жива легенда. Таа беше мајка старателка на 7.500 деца во 60 училишта, таа беше мајка која лекуваше 960.000 болни луѓе во 213 амбуланти, таа беше единствената во светот која лекуваше 47.000 жртви на лепра во 54 клиники, се грижеше за 3.400 напуштени и бездомни возрасни лица во 20 домови за стари лица, а посвоила и 160 вонбрачни деца. Оваа реалност е документирана од Бленди Февзиу во неговата книга „Енвер Хоџа“.

За да оди во Албанија, Мајка Тереза ​​мораше да испрати три писма. Таа претходно испратила писмо до Албанскиот комитет за надворешни односи, но никогаш не добила одговор. Вака Лољја го објаснува писмото на големата Мајка Тереза ​​испратено до претседателот на Републиката во 1989 година, на кого му нагласила дека: „60 години посетував многу, многу земји надвор од мојата татковина“, што е, исто така, факт дека ја сметаше Албанија за своја татковина. Конечно, првиот пасош (во овој случај беше дипломатски) даден на странски државјанин со албанско потекло го доби Мајка Тереза, која ја посети Албанија во 1989 година. Мајка Тереза ​​имаше пасоши и од Индија, Ватикан, Велика Британија и Италија. Кога ѝ кажале за албанскиот пасош, таа одговорила: „Со задоволство го прифаќам, бидејќи тоа е пасош на мојата земја; Таму ги имам мајка ми и сестра ми, таму имам пријатели и познаници, многу наскоро ќе ја отвориме нашата мисија таму и јас ќе бидам таму“.

Кога ја доби Нобеловата награда во 1979 година, Американците и понудија американско државјанство и пасош, но таа одби.

На 5 септември 1997 година светот дозна дека Мајка Тереза ​​(Ангел на милосрдието) починала на 87-годишна возраст, оставајќи ја зад себе љубовта.

Во меѓувреме, во Северна Македонија е објавена монографија која ја претставува Мајка Тереза ​​како Македонка! Според весникот „Вашингтон пост“ од 16 октомври 2003 година, јасно е наведено дека Мајка Тереза ​​е родена во Скопје во времето кога Скопје бил град на Отоманската империја. А во статијата се потсетува на зборовите на Мајка Тереза ​​дека според крвта е Албанка. Во книгата на Кетрин Спинк преведена на германски, биографија која е авторизирана од Мајка Тереза, се вели дека таткото на Мајка Тереза ​​бил албански националист кој се залагал за обединување на Косово со Албанија и создавање на Голема Албанија, за што отишол во Белград со италијанскиот конзул. Тој отишол таму со многу добро здравје, а се вратил лежејќи мртов. Имал 45 години кога починал. Лекарот и членовите на семејството биле убедени дека Никола бил отруен во Белград.

За големата мајка Тереза ​​се напишани и се уште се пишуваат стотици дела, но сите ја зборуваат вистината дека била Албанка, како што и самата изјавила.

Реткото писмо на Мајка Тереза ​​/ Датирано во октомври 1989 година и содржи албански пасуси

Ретко писмо на албански на Мајка Тереза. Фото: RTSH