АНАЛИЗА: Длабок јаз во стандардот – Полошкиот регион „најсиромашен“, во Скопскиот највисоки плати!
Најдлабока невработеност има во Североисточниот регион, најниска просечна плата во Полошкиот регион. Најновото истражување на Заводот за статистика ја потврдува реалноста за длабок јаз во стандардот на граѓаните од осумте плански региони во земјава. Разликата во просечната плата од еден до друг регион се движи и до 10.000 денари на месечно ниво, пишува „Порталб“.
Пишува: Анета Додевска
Разлики во БДП по жител и до 5.000 евра
Само 2.420 евра изнесува БДП по глава на жител во Полошкиот регион што е 46,7% од БДП по глава на жител во државата. Ова укажува дека граѓаните од поголемите општини Тетово и Гостивар и тие што гравитираат во овој дел како Јегуновце, Желино, Маврово и Ростуше, Теарце и други имаат најнизок стандард во однос на нивните сограѓани во останатите седум плански региони. Освен во Полошкиот регион – под просекот на државниот БДП по глава на жител е БДП и во други три региони – Југозападниот, Источниот и Североисточниот регион.
Во споредба со просекот, поголем бруто–домашен производ по жител имаат Скопскиот Регион со индекс 142.0, Југоисточниот Регион со индекс 112.2 , Вардарскиот Регион со индекс 104.6 и Пелагонискиот Регион со индекс 101.7. сите други региони имаат бруто-домашен производ под просекот на Република Северна Македонија. Во однос на националниот просек, најмал бруто–домашен производ по жител има Полошкиот Регион со индекс 46.7 – се нотира во новото објавено истражување на Заводот за статистика.
Споредбената анализа што ја направи „Порталб“ врз основа на објавените податоци покажува огромна разлика во БДП по глава на жител меѓу најсиромашниот и најбогатитот регион. БДП по глава на жител во Полошкиот регион е за скоро 5.000 евра помал во однос на БДП по глава на жител во Скопскиот регион.
Уште еден показател за длабоките разлики во станадрот на граѓаните се и платите. Фрапантен е податокот дека само во Скопскиот регион просечната нето плата е над просекот во земјава. Конкретно, највисока нето-просечна плата има во Скопскиот регион, на ниво од 28.872 денари, а најниска во Североисточниот регион каде изнесувала 19.761 денар – или разликата изнесува скоро 150 евра.
Нето-месечна плата по вработен
- Скопски регион 28 872 денари
- Пелагониски регион 23 675 денари
- Полошки регион 23 528 денари
- Југозападен регион 22 298 денари
- Вардарски регион 21 052 денари
- Источен регион 20 617 денари
- Југоисточен регион 20 358 денари
- Североисточен регион 19 761 денари
Нето просечната плата на ниво на државата лани била 25.213 денари и во сите седум региони, освен Скопскиот, просечната плата е пониска од републичкиот просек.
Поголема стапка на невработени – поголем број на корисници на социјална помош
И невработеноста е со различен интензитет во различни региони. Кратово, Крива Паланка, Куманово, Липково, Рановце и Старо Нагоричане го сочинуваат Североисточниот регион, кој е на врвот според невработеноста со стапка од 33%. Зад него со 28,5% невработеност е Полошкиот регион, следува Југозападниот регион со 24,4%, Скопскиот регион со 14,7%, Пелагонискиот регион со невработеност од 13,1%, Вардарскиот 10,8%, Источниот регион со 7,8%, а најниска стапка на невработеност има Југоисточниот регион со 6,3%. Три региони, пак, имаат стапка на вработеност повисока од просекот во државата.
Стапката на вработеност во Вардарскиот, Источниот, Југоисточниот и во Пелагонискиот Регион во 2019 година се движи над вкупната стапка на национално ниво, при што највисока стапка на вработеност бележи Југоисточниот Регион, и тоа 63.3%. Најниска стапка на вработеност во 2019 година има Североисточниот Регион – се наведува во истражувањето.
Североисточниот регион кој е рангиран на прво место според стапката на невработеност и според најниска просечна нето плата – се наоѓа и на прво место според бројот на корисници на социјална парична помош од државата. Конкретно, на 1.000 жители дури 30,1 е корисник на социјална помош, далеку повеќе од просекот во државата кој изнесува на 1.000 население – 14,1 корисник на помош. Веднаш зад овој регион е Пелагонскиот регион со 16,5 корисници на 1.000 жители, по што следува најсиромашнит регион според БДП по глава на жител – Полошкиот со 15,7 корисници/домаќинства на 1.000 жители.
Со цел да се ублажат овие големи разлики во економскиот живот на општините со години се спроведуваат проекти во координација на локалната со централната власт преку Центрите за рамномерен регионален развој. „Порталб“ во неколку наврати анализираше кои проекти финанасирани главно со пари на граѓаните и со грантови останаа само ветување, како и за транспарентноста и отчетноста на Центрите за развој на планските региони, за тоа што и колку е сработено.
Сите коментари и забелешки поврзани со овој и другите написи на Вистиномер, барањата за корекции и појаснувања, како и предлозите за проверка на изјавите на политичарите и ветувањата на политичките партии, можете да ги доставите преку овој формулар
